Gen Z Là Gì? Gen Z Có Gì Đặc Biệt Đối Với Các Gen Khác

Khi các thế hệ trước dần trưởng thành và tạo được một vị thế trong xã hội, cũng là lúc xã hội chào đón sự xuất hiện và phát triển của thế hệ kế cận. Thế hệ mới đó hiện nay chính là Thế hệ Z hay thường được gọi là Gen Z. Đây là một cộng đồng của những bạn trẻ sôi nổi, năng động và tràn đầy nhiệt huyết. Vậy Gen Z là gì, trước và sau Gen Z là Gen gì, Gen Z có gì đặc biệt đối với các Gen khác? Hãy cùng chúng chúng tìm hiểu về Gen Z ngay nhé!

Gen Z là gì?

Gen Z (Generation Z) hay còn được gọi là Thế hệ Z, là thuật ngữ dùng để chỉ nhóm những người được sinh ra vào khoảng thời gian từ năm 1997 đến năm 2012. Mốc thời gian này được biết dựa vào nhiều yếu tố. Cụ thể như: sự phát triển vượt trội của công nghệ mới; khả năng truy cập internet không dây nhanh chóng cùng dịch vụ di động băng thông rộng rãi. Và hầu hết các thành viên của Gen Z đều là con của Gen X.

Bởi vì được sinh ra vào thời kỳ công nghệ và Internet bùng nổ, nên Gen Z còn có những tên gọi khác như: iGeneration, Net Gen, Homeland Generation, Internet Generation, Digital Natives, Centennials, Neo-Digital Natives, Pluralist Generation, Gen-Tech, Hậu – Millennials, Zoomer, Gen Wii.

Gen Z cũng là thế hệ đầu tiên được sinh ra và lớn lên với sự tiếp cận của Internet cùng với các thiết bị kỹ thuật số và điện tử từ nhỏ. Chính vì vậy mà các thành viên của Gen Z còn được xem là những “công dân thời đại kĩ thuật số”.

Thế hệ trước Gen Z là Gen gì?

Trước Gen Z còn có nhiều Gen khác. Để hình dung rõ hơn, trước hết, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu lần lượt các thế hệ theo dòng thời gian nhé:

• Thế hệ Im lặng (The Silent Generation): Gồm những người sinh trước năm 1946. Đây là nhóm người được sinh ra và lớn lên trong điều kiện đất nước khó khăn nhất khi kinh tế và chính trị vẫn còn nhiều bất ổn. Hoàn cảnh sống đã khiến lối cư xử của thế hệ này khá thận trọng, tận tâm và luôn mưu cầu cuộc sống ổn định. Thế hệ này cũng chính là thế hệ ông bà của nhiều bạn trẻ thuộc Gen Z đời đầu ngày nay.
• Thế hệ Bùng Nổ Trẻ Sơ Sinh (Baby Boomers): Thế hệ này sinh năm 1946 – 1964. Có 2 kiểu người phổ biến của thế hệ này trong xã hội hiện nay. 1 là đã những người đã về hưu nghỉ ngơi, cuộc sống ổn định. 2 thường là những người có sự nghiệp vững vàng với các vị trí cao.
• Thế hệ X (Gen X): Bao gồm những người sinh năm năm 1965 – 1980. Nhóm người này cũng được coi là đã có tuổi vào thời điểm hiện tại. Họ chịu ảnh hưởng đáng kể từ nếp sống của thế hệ cũ. Gen X được đánh giá là nhóm có học thức, thường hướng tới công việc ổn định. Họ làm việc rất độc lập, tự chủ, tháo vát và linh hoạt.
• Thế hệ Y (Gen Y): Là thế hệ “anh chị” của Gen Z, bao gồm những người được sinh vào khoảng năm 1981 – 1996. Gen Y lớn lên trong thời kỳ công nghệ đổi mới và chứng kiến sự phát triển vượt bậc của những ông lớn như Google, Facebook, EBay, PayPal, LinkedIn,… Gen Y có kiến thức tốt và cũng rất hiểu biết về công nghệ cao, đồng thời họ cũng là lực lượng lao động chủ chốt và phát triển nhanh nhất hiện nay.

Thế hệ sau Gen Z là Gen gì?

Có thể bạn chưa biết, Gen Z chính là thế hệ “kẹp giữa” của Gen Y và Gen Alpha. Thế hệ ngay sau Gen Z chính là Gen Alpha. Thế hệ này bao gồm những người được sinh từ sau năm 2010 đến tầm 2025. Đây cũng là thế hệ đầu tiên được sinh ra hoàn toàn ở thế kỷ 21, và hầu hết là thế hệ con cái của Gen Y.

Đối với nhóm người thuộc Gen Alpha, công nghệ đã trở thành một phần gắn bó không thể nào thiếu trong cuộc sống của họ. Việc học tập, vui chơi và giải trí của thế hệ Alpha đều không gắn liền với những phương pháp hay các trò chơi truyền thống, dân gian nữa mà luôn đi kèm với Internet, mạng xã hội, công nghệ thông tin hiện đại và trí tuệ nhân tạo (AI).

Cũng bởi tần suất sử dụng các thiết bị công nghệ rất lớn như vậy, Gen Alpha còn được xem là thế hệ “screenagers” – thế hệ “thiết bị màn hình”. Gen Alpha chính là những mầm non tương lai của xã hội, hứa hẹn sẽ mang đến “làn gió” phát triển công nghệ tiên tiến, hiện đại mới cho mai sau.

Đặc điểm của Gen Z là gì?

Gen Z với thời đại số hóa

Những bạn trẻ thuộc Gen Z lớn lên trong sự bùng nổ mạnh mẽ của công nghệ kỹ thuật số như mạng xã hội, Internet, hay thiết bị di động thông minh. Điều này đã tạo nên những nhận thức rõ ràng của Gen Z về sức mạnh của thông tin và truyền thông đại chúng, những trải nghiệm thực tế ảo và toàn cầu hóa.

Thế hệ Z (Gen Z) cũng được được mệnh danh là công dân của thời đại số hoá. Đây là thế hệ mới có thể thay đổi cả thế giới. Gen Z có thể quyết định văn hóa và xu hướng tiêu dùng của tương lai. Điều này mang lại ý nghĩa về kinh tế và xã hội rất sâu sắc, bởi Gen Z chính là nhân tố quyết định trong tương lai gần.

Gen Z cũng là những người đầu tiên có thể tiếp cận với công nghệ ngay từ khi còn bé và có tư duy khá tốt về tiền tệ, kinh tế. Họ có thể thay đổi cả thế giới trong tương lai là bởi sự đa dạng, thông thạo về công nghệ và thái độ bảo thủ đối với tiền bạc, chi tiêu. Chính vì vậy, Gen Z còn được coi là “thuyền trưởng” trong công cuộc xây dựng thế giới mới phát triển trong tương lai và trong thời kỳ mới.

Tính cách nổi bật của Gen Z

Có lẽ vì được sinh và và tiếp cận sớm với công nghệ hiện đại mà Thế hệ Z có một đặc điểm về tính cách rất nổi bật, đó chính là “luôn tìm kiếm và tôn trọng sự thật”. Ngoài ra, Gen Z cũng rất đề cao cái tôi và sự tự do cá nhân, họ yêu thích sự tự chủ kể cả trong cuộc sống và tài chính. Chính những tính cách nổi bật này đã khiến Gen Z được kỳ vọng sẽ là nhân tố tạo nên sự bùng nổ và đột phá trong bất kỳ môi trường doanh nghiệp nào.

Gen Z là thế hệ có giáo dục và cư xử tốt, nhưng họ lại hay căng thẳng và trầm tĩnh hơn khá nhiều so với thế hệ trước. Bệnh trầm cảm cực kỳ phổ biến ở Gen Z và thậm chí là hơn bất kỳ thế hệ nào trước đó. Có lẽ nguyên nhân chính của việc này là do sự phụ thuộc vào công nghệ và trực tuyến ngày càng tăng thêm và làm giảm sự tương tác trực tiếp.

Gen Z trong mắt thế hệ khác có gì đặc biệt

Có khá nhiều ý kiến về Gen Z trong mắt các Gen khác hiện nay. Vậy hãy cùng xem Gen Z trong mắt các Gen khác sẽ như thế nào nhé?

Sống tự do và tự tại

Khác với những thế hệ trước, có tới khoảng hơn 80% các bạn trẻ thuộc Gen Z tự tin và hiểu rõ bản thân. Họ biết mình thích và không thích làm gì, từ đó đưa ra được các quyết định cho bản thân. Có thể nói, Gen Z đã không còn bị giới hạn bản thân trong khuôn khổ và bị áp đặt định hướng từ gia đình như những thế hệ trước.

Lối suy nghĩ tự do và cởi mở này cũng được Gen Z áp dụng khi đi làm. Cụ thể, thay vì chọn gắn bó lâu dài với một doanh nghiệp, các bạn trẻ Gen Z lại thích khởi nghiệp. Họ thích làm việc tự do hoặc hướng về xã hội bằng cách tham gia các tổ chức phi chính phủ.

Tuy nhiên, đôi khi thì tư duy tự do và tự chủ này đã tạo ra những sự thoải mái quá đà. Không ít doanh nghiệp đã phải than trời khi có nhân viên thuộc Thế hệ Z của mình nghỉ việc đột ngột mà không báo trước theo quy định chỉ vì “thích thì nghỉ”. Đương nhiên không phải Gen Z nào cũng vậy, nhưng các trường hợp như thế đã khiến cho hình ảnh của Gen Z bị xấu đi không ít.

Tham vọng hay Tham lam?

Thế hệ Z lớn lên trong thời kỳ mà áp lực kinh tế ở khắp toàn cầu. Chính vì vậy mà áp lực và tiêu chuẩn cuộc sống của Gen Z cũng trở nên khác biệt hơn khá nhiều so với các thế hệ trước. Nhiều bạn trẻ Gen Z cũng nhận thức được sâu sắc rằng cần phải tiết kiệm cho tương lai. Họ sẽ không ngừng tìm kiếm các cơ hội việc làm tốt hơn cho bản thân mình để có thể đảm bảo sự an toàn và tự chủ về mặt tài chính. 

Cũng vì lẽ đó mà sẽ không lạ lẫm gì khi nhiều nhà tuyển dụng cảm thấy các bạn trẻ Gen Z đôi khi đòi hỏi một mức lương và đãi ngộ cao hơn so với kinh nghiệm và khả năng của họ. Và đó cũng có thể nguyên nhân cho sự tùy hứng “thích thì nghỉ” của nhiều bạn trẻ Gen Z khi nhận được lời đề nghị làm việc với mức lương hấp dẫn hơn từ công ty khác.

Tự tin hay tự cao? 

Các bạn trẻ Gen Z bước chân vào thị trường lao động hiện nay đều mang động lực và khát khao lớn được thể hiện bản thân. Điều này đã vô tình khiến cho sự hòa nhập tại chốn công sở bị tiêu tốn nhiều thời gian hơn. Hơn thế nữa mà nó còn dẫn đến không ít những cái nhìn tiêu cực từ các Gen khác về Gen Z.

Có thể kể đến vài trường hợp như Gen Z không bao giờ nhận sai, sẵn sàng cãi “tay đôi” với sếp, và thậm chí là không hề quan tâm tới kinh nghiệm của bản thân mà tự tin thái quá về năng lực của mình. Những phân tích về thái độ và tâm lý đã cho thấy những hình ảnh rất đối lập của Thế hệ Z:

• Thích học hỏi nhưng lại ngại bị người khác phê bình và góp ý
• Làm việc có trách nhiệm nhưng không chịu được áp lực
• Thích nghi khá nhanh nhưng lại không thoải mái nếu có quá nhiều thay đổi.

Thực dụng hay có đầu óc tài chính?

Các bạn trẻ Gen Z hiện nay có xu hướng mưu cầu thành đạt và giá trị về vật chất. Một số trong đó còn coi đó chính là thước đo tiêu chuẩn của một cuộc sống đầy đủ và hạnh phúc. Thông thường, hai yếu tố mà gen Z coi trọng nhất khi đi tìm việc chính là chế độ lương thưởng và môi trường làm việc.

Gen Z chấp nhận và sẵn sàng đầu tư một khoảng thời gian học hỏi để từ đó có thể đạt được những mục tiêu mà bản thân đã đề ra. Tuy nhiên, Gen Z khôn ngoan và luôn đảm bảo rằng nỗ lực của họ sẽ phải được đền đáp một cách xứng đáng. Cụ thể ở đây chính là đãi ngộ tốt và mức lương phù hợp mà họ sẽ nhận được.

Việc tập trung nhiều vào “đồng tiền” và lối sống vật chất của Gen Z có thể đã khiến cho thế hệ trước phần nào khó chịu. Song, điều này cũng không thể được coi là thực dụng. Suy cho cùng, những gì các bạn trẻ Gen Z đang phấn đấu cũng chính là để có thể phù hợp với môi trường thực tế ngày càng trở nên cạnh tranh và khắc nghiệt.

Chứng kiến áp lực tài chính từ gia đình cũng đã trở thành một động lực to lớn thúc đẩy Gen Z quan tâm nhiều hơn đến các vấn đề ổn định tài chính, tìm việc làm tốt, tiết kiệm và đầu từ. Có thể nói, tư duy tài chính chính là một trong số những đặc điểm nổi trội về tính cách của thế hệ Gen Z.

Khó tính hay người tiêu dùng khôn ngoan?

Hành vi tiêu dùng của Thế hệ Z cũng phần nào phản ánh được giá trị của họ và tạo nên sức ảnh hưởng cho xu hướng mua hàng trực tuyến hiện nay. Nhờ kỹ năng công nghệ và mạng lưới mạng xã hội rộng lớn, các bạn trẻ thường nghiên cứu, so sánh và đánh giá các sản phẩm một cách kỹ càng trước khi quyết định mua hàng. Hơn thế nữa, Gen Z cũng thường tin vào đánh giá của người dùng thực tế hơn là những lời quảng cáo từ các nhãn hàng và những người nổi tiếng.

Điều này đã khiến Gen Z trông có vẻ là những người tiêu dùng khó tính. Tuy nhiên, thực tế thì họ khá “dễ” trong nhu cầu mua sắm và thường thức cuộc sống. Bởi sản phẩm đó chỉ cần phù hợp và mang lại cho họ cá tính cùng giá trị bản thân. Chẳng hạn, Gen Z thường có xu hướng bỏ tiền để mua và sử dụng các sản phẩm “xanh”, mặc cho giá tiền của những sản phẩm đó có đắt đỏ hơn rất nhiều.

Gen Z và phong cách tại chốn công sở

Gen Z tại chốn chốn công sở cũng nhận được khá nhiều luồng ý kiến:

Có tính cạnh tranh cao

Các bạn trẻ thuộc thế hệ Z luôn có tính cạnh tranh cao trong hầu hết các lĩnh vực của cuộc sống. Từ lựa chọn một trường đại học tốt, có mức điểm số vượt trội, cho đến tìm các công việc với mức thu nhập cao. Có thể nói, sự cạnh tranh là động lực vô cùng to lớn và quan trọng, liên tục thúc đẩy các bạn trẻ Gen Z thể hiện mình nhiều hơn.

Không những vậy, Gen Z đã rất quen thuộc với phong cách làm việc có tính cạnh tranh cao và cũng thích thử thách bản thân để đối đầu với những người khác. Điều này có thể tạo ra những cảm giác tiêu cực cho các thế hệ khác khi làm việc cùng thế hệ Z.

Tuy nhiên, nếu các công ty có thể khuyến khích tinh thần cạnh tranh lành mạnh tại chốn công sở – đặc biệt là trong giai đoạn đào tạo, sẽ giúp cho các nhân viên trẻ có động lực làm việc rất lớn và phát huy khả năng bản thân. Các bạn trẻ Gen Z sẽ luôn không ngừng tìm kiếm và sáng tạo những ý tưởng mới để phục vụ cho công việc, từ đó có thể tạo ra những lợi ích bất ngờ cho công ty.

Thích làm việc độc lập

Bản chất tính cạnh tranh cao của Gen Z đã khiến cho họ muốn tự kiểm soát công việc của mình, làm việc độc lập mà không dựa dẫm. Cũng vì thế mà các Gen khác thường cảm thấy Gen Z khá tự cao trong giao tiếp và ngại lắng nghe những lời góp ý và phê bình.

Tuy nhiên, nếu nhìn nhận theo một khía cạnh khác, thế hệ Z luôn chủ động tìm tòi và tiếp cận với rất nhiều nguồn thông tin. Chính vì vậy, họ luôn có những ý kiến khá mạnh mẽ và muốn được lắng nghe. Họ mong muốn tạo nên sự đóng góp bình đẳng trong công việc, được trao quyền dẫn dắt các dự án để có thể vững bước hơn trong sự nghiệp. Điều này đương nhiên không có nghĩa là Gen Z không thể hợp tác cùng với những đồng nghiệp khác.

Nhanh nhạy với công nghệ

Gen Z được sinh ra và lớn lên trong thời kỳ số hóa với sự phát triển hưng thịnh của Internet cùng các sản phẩm công nghệ hiện đại. Chính vì vậy, thế hệ Z cũng được xem là những “người bản địa” trong thế giới kỹ thuật số.

Các đồng nghiệp chắc chắn sẽ không quá ngạc nhiên khi một bạn trẻ Gen Z có thể sử dụng dễ dàng và thành thạo các loại máy móc công nghệ trong văn phòng. Hoặc họ có thể thao tác vô cùng nhanh nhạy với các phần mềm nội bộ phức tạp khi mới chỉ được hướng dẫn qua vài lần.

Thêm vào đó, Gen Z cũng có thể vận dụng lợi thế này vô cùng hiệu quả khi muốn tìm kiếm các thông tin, hay nghĩ những ý tưởng kinh doanh mới hoặc các sáng kiến để cải thiện công việc. Thế hệ Z có thể tự tin rằng họ sẽ tận dụng được tối đa những lợi ích của công nghệ để phục vụ cho công việc một cách thành thục và dễ dàng hơn.

Cởi mở với sự đa dạng sắc tộc

Một điều đặc biệt ở Gen Z đó chính là họ không bị ảnh hưởng quá nhiều bởi sự khác biệt về chủng tộc, tôn giáo hay xu hướng tình dục của những người xung quanh. Các bạn trẻ thuộc thế hệ này thường nhìn nhận và đánh giá một người nào đó phụ thuộc vào chính con người và tính cách của họ, chứ không phải là từ xuất thân.

Điều này là tương đối dễ hiểu bởi Gen Z được sinh ra và lớn lên trong thời kỳ hội nhập, cùng với đó là sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và Internet. Điều đó đã giúp họ có nhiều cơ hội tiếp xúc và giao lưu với các nền văn hóa đa dạng từ rất sớm.

Chính vì vậy, sự đa dạng đã trở thành chuẩn mực và trong thế giới của Gen Z đã không còn những đánh giá chủ quan về tính cách hay đặc điểm nhận dạng của đối phương.

Như vậy là chúng ta đã cùng tìm hiểu những thông tin cơ bản để có thể hiểu rõ được Gen Z là gì? Trong tương lai thì Gen Z hứa hẹn sẽ là “đầu tàu” trong công cuộc xây dựng và thay đổi thế giới ngày càng hiện đại. Hy vọng với những thông tin hữu ích về Gen Z là gì mà chúng tôi chia sẻ trên đây đã giúp các bạn có thể nhìn nhận tổng quát về Gen Z một cách “thấu đáo” nhất.